10 căn bệnh di truyền từ bố mẹ sang con cái có thể bạn chưa biết

Bệnh di truyền là gì?

Bệnh di truyền là những bệnh do cha mẹ truyền cho con qua tế bào sinh dục (trứng hoặc tinh trùng). Vì vậy mầm bệnh có từ trong hợp tử (phôi), từ điểm khởi thủy của sự sống trong ổ tử cung. Trên nhiễm sắc thể của tinh trùng hay trứng đã có sẵn các gen bệnh hoặc cũng có thể do sai lệch bất thường của nhiễm sắc thể.

10 căn bệnh này di truyền từ bố mẹ sang con cái

Chắc chắn không ai muốn đứa bé mình sinh ra mắc bệnh tật. Sau đây là 10 loại bệnh di truyền từ bố mẹ sang con cái mà bạn cần biết để phòng tránh.

1. Tăng huyết áp

Đối với cha mẹ bị tăng huyết áp, xác suất con cái họ bị tăng huyết áp trong tương lai là 45%; đối với cha hoặc mẹ bị tăng huyết áp, khả năng mắc bệnh của con là 28%; đối với cha mẹ có huyết áp bình thường, khả năng mắc bệnh của con chỉ là 3%.

Khuyến cáo phòng ngừa và điều trị: Những người có tiền sử gia đình, cần kiểm tra huyết áp thường xuyên; kiểm soát béo phì, bỏ hút thuốc và hạn chế rượu; hạn chế muối và kali, kiểm soát lượng muối ăn hàng ngày dưới 6 gam và ăn nhiều trái cây và rau quả có chứa kali.

2. Rối loạn lipid máu

Các gen gây ra nhiều khiếm khuyết di truyền rối loạn lipid máu có tập hợp gia đình rõ ràng gen xu hướng, trên lâm sàng gọi là dyslipidemic gia đình.

Khuyến cáo phòng và điều trị: kiểm soát lượng khẩu phần ăn nhưng đồ ăn càng phong phú càng tốt, nhưng cần lưu ý chọn thực phẩm ít béo (rau, yến mạch,…), tăng cường vitamin và chất xơ (trái cây, rau, bánh mì và ngũ cốc), và kiểm soát cân nặng.

3. Bệnh tiểu đường

Nếu bố hoặc mẹ mắc bệnh tiểu đường, xác suất con mắc bệnh là khoảng 40%, và khả năng cả bố và mẹ đều mắc bệnh tiểu đường là 70%.

Khuyến cáo phòng ngừa và điều trị: nên khám sức khỏe thường xuyên, kiểm tra đường huyết tĩnh mạch lúc đói khi khám sức khỏe, có thể thực hiện xét nghiệm gắng sức glucose 75g (OGTT) khi có điều kiện và có thể phát hiện sớm các tình trạng tiền đái tháo đường. Về chế độ ăn uống, phối hợp hợp lý giữa thực phẩm, thịt, trứng, sữa, rau và hoa quả, chú ý cân đối giữa lượng ăn vào và lượng tiêu thụ.

4. Ung thư vú

Các cuộc điều tra đã phát hiện ra rằng 5% -10% trường hợp ung thư vú có tính chất gia đình. Đối với những phụ nữ có mẹ hoặc chị em gái trong gia đình từng mắc bệnh ung thư vú thì khả năng mắc bệnh ung thư vú của họ cao hơn gấp 3 lần so với phụ nữ bình thường.

Khuyến cáo phòng và điều trị: tự đi khám mỗi tháng một lần và thường xuyên đến các cơ sở chuyên môn để được khám, phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh.

5. Ung thư dạ dày

Nguy cơ mắc ung thư dạ dày di truyền do gia đình của bệnh nhân ung thư dạ dày cao gấp ba lần so với dân số chung. Ví dụ, gia đình của Napoleon, cha, ông nội, 3 chị em gái và 4 anh em trai, và bản thân ông đều qua đời vì ung thư dạ dày.

Gợi ý phòng và điều trị: Không nên uống rượu nặng như bia rượu trong thời gian dài. Giảm ăn thức ăn nhiều muối. Những người có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày cũng nên đến bệnh viện để theo dõi tình trạng nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori.

6. Loãng xương

Mẹ bị loãng xương thì nguy cơ gãy xương, gù lưng, cúi gập người của con gái tăng lên rất nhiều.

Khuyến cáo phòng và điều trị: tắm nắng nhiều hơn, bổ sung canxi, vitamin D và lượng collagen thích hợp.

7. Bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer là một bệnh di truyền đa gen . Cha mẹ hoặc anh em mắc bệnh Alzheimer thì con sinh ra có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao gấp 4 lần so với những người không có tiền sử từ gia đình.

Tư vấn phòng ngừa: Duy trì thái độ sống tích cực và tham gia nhiều hoạt động xã hội hơn.

8. Béo phì

Một cha hoặc mẹ bị béo phì nghiêm trọng và khả năng con bị thừa cân là 40%; nếu cả cha và mẹ đều béo phì, thì khả năng con bị béo phì là 70%.

Gợi ý phòng ngừa và điều trị: Cha mẹ hãy làm gương và phát triển thói quen ăn uống và tập thể dục lành mạnh. Sau khi trẻ được 2 tuổi, nên đi kiểm tra cơ thể kịp thời, bác sĩ đánh giá xem chỉ số khối cơ thể có bình thường hay không, từ đó có thể phát hiện sớm vấn đề.

9. Dị ứng, hen suyễn

Nếu bố hoặc mẹ bị hen suyễn hoặc bị dị ứng với phấn hoa, khói bụi… thì khả năng mắc bệnh của trẻ là 30% -50%, nếu cả bố và mẹ đều bị hen suyễn hoặc dị ứng thì khả năng mắc bệnh của trẻ là 80%.

Khuyến cáo phòng ngừa và điều trị: Điều trị sớm khi còn nhỏ có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh ở tuổi trưởng thành. Nhấn mạnh việc cho con bú sữa mẹ và chọn sữa công thức có ít chất gây dị ứng hơn. Cố gắng không nuôi thú cưng ở nhà và vệ sinh nhà cửa tốt.

10. Suy nhược

Xác suất trầm cảm của những người thân của bệnh nhân trầm cảm là: 14% đối với họ hàng cấp độ một (bố mẹ, anh chị em, con cái) và 4,8% đối với người thân cấp độ hai (chú, bác, cô, dì, chú, ông bà hoặc cháu, cháu), họ hàng bậc 3 (họ xa) là 3,6%.

Khuyến cáo phòng và điều trị: Nếu thường xuyên bị trầm cảm, tăng hoặc giảm cân rõ rệt, mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều, trằn trọc, không chú ý và có ý định tự tử, bạn nên đến bệnh viện để khám và điều trị.

Hơn 10 loại bệnh bố mẹ di truyền sang con, nếu bố mẹ mắc bệnh trầm cảm thì khả năng con cái mắc bệnh trầm cảm sẽ cao hơn, nếu bố mẹ mắc bệnh hen suyễn hoặc các bệnh dị ứng thì những bệnh này có khả năng di truyền cho con cái. Vì vậy, cần tích cực hợp tác điều trị, người có tiền sử di truyền trong gia đình nên chú ý phòng tránh các bệnh này hơn.